Velayet hakkı kendisinde olan taraf çocuğun eğitimi, yerleşim yeri, bakımı vb. konularda tüm kararları tek başına alabilir; dolayısıyla çocuğu yurt dışına da çıkarabilir hatta yurt dışına da yerleşebilir. Ancak yurt dışına çıkmak çocuğun üstün yararına engelse örneğin bu durum eğitimini aksatacaksa veya çocuğun diğer eşle kişisel ilişkisinin çatışmasına sebep olacaksa velayete sahip olmayan tarafa dava hakkı doğar.

Ortak velayet halinde müşterek çocuğu yurt dışına çıkarabilmek için aynı evlilik durumunda olduğu gibi diğer eşten izin almak gerekmektedir.

Velayet hakkı kendisine verilen taraf velayet hakkını kanun çerçevesinde yerine getirir. Velayet hakkını kullanan tarafa bu hakkın kullanılmasını engelleyen bir sınırlama getirilemez. Örneğin, velayet hakkını kullanan tarafa çocuğu yurt dışına çıkarılması karşı tarafın rızasına bağlıdır şeklinde bir sınırlama getirilemez.

Çocuğun Velayetinin Annede Olması Durumunda Yurt Dışı Seyahati

Çocuğun velayeti annede ise Türk hukuku kapsamında yurt dışına çıkarken babadan izin belgesi alınması gerekmemekle birlikte seyahat edilecek ülke bu belgeyi talep edebilir. Seyahat gerçekleştirilecek ülkenin izin belgesini talep etmesi durumunda babadan alınacak muvafakatnameye gerek duyulur.

Bu durumda noter kanalı ile hareket edilir. Noterden alınacak muvafakatname baba tarafından verilir. 18 yaşından küçük olan çocuklarda varsa çocuğun tüm yasal temsilcilerinin bu belgeyi imzalamış olması şarttır. Muvafakatname hazırlanırken seyahat edilecek ülkenin ek talepleri de olabilmektedir.

İlgili yargıtay kararı:

“… Velayet hakkını kullanmanın doğal sonucu olarak, velayet hakkı kendisinde bulunan davalı davacı annenin, ortak çocukla gerek yurt dışı gerekse yurt içinde seyahat etmesi davacı-davalı babanın muvafakatına bağlı bulunmamaktadır. Müşterek çocuğun yurt içi ve yurt dışı seyahatlerinin babanın onayına bağlı tutulması, davalı-davacı annenin velayet görevini yerine getirmesine engel oluşturacağı gibi, çocuğun seyahat özgürlüğünün kısıtlanması sonucunu da doğuracaktır (YHGK., 2012/2-799 esas, 2013/389 karar). Yargıtay 2. HD„ 21.03.2016, E. 2016/4036, K.2016/5518.

Geçici Velayet Durumunda Çocuk Yurt Dışına Çıkabilir Mi?

Geçici velayet durumunda, diğer eşin rızası gözetilir. Yurt dışına çıkmadan önce noterden muvafakatname çıkarılmalıdır, aksi takdirde çocuk yurt dışına çıkarılamaz.

Muvafakatname Geçerlilik Süresi

Yurt dışına çıkacak olan çocuk için noterde düzenlenecek olan muvafakatnamenin son 6 ay içinde hazırlanmış olması gerekir. Belge düzenlenirken ilgili kişilerin herhangi bir süre belirlemesi durumunda ise evrakın geçerlilik durumu bu süreye bağlı olur.

Çocuk okul gezisi ile yurt dışına çıkacaksa ve anne ya da babadan herhangi biri hayatta değilse çocuğun velayeti kimde ise o kişi noterden çocuğun okul gezisi kapsamında yurt dışına çıkacağına dair muvafakatname düzenletebilir. Bunun yanı sıra çocuğun yasal temsilcileri olması halinde yasal temsilcilerin her birinin muvafakatnamede imzası olması gerekir.